Strona Nandiego

Biskupia Górka (Bischofsberg)

Biskupia Górka to wzniesienie morenowe po zachodniej stronie Gdańska, zawdzięcza swoją nazwę średniowiecznym właścicielom - biskupom włocławskim, którzy w średniowieczu mieli tu swój zameczek. W 1577 r . Gdańsk został ostrzelany z Biskupiej Górki przez wojska Stefana Batorego, z którym w konflikt weszli gdańszczanie. Dlatego też w pierwszej połowie XVII w zbudowano w Biskupiej Górce trzy ziemne bastiony o nazwach Zbawiciela, Pośredni i Ostroróg. Później bastiony były kilka razy modernizowane. W okresie wojen napoleońskich zbudowano na przedpolu Biskupiej Górki dwa wysunięte ziemne szańce tzw. lunety, z których jeden jest zachowany do dzisiaj. Pod koniec XVIII w. na bastionie Ostroróg gdański astronom i alchemik Natan Wolf zbudował obserwatorium, przy którym został podobno później pochowany.

Już na początku okresu panowania pruskiego po wojnach napoleońskich- w latach 1828-33 na miejscu ziemnego szańca osłoniętego trzema bastionami zbudowano murowane koszary obronne z dwiema kaponierami do obrony fosy. Koszary miały trzy skrzydła mieszkalne dla żołnierzy, przystosowane teżdoobrony. Obok koszar powstał budyneksztabowy imieszkalny dla oficerów. Całość zamykał mur ze strzelnicami i dwiema bramami przed którymi były mosty zwodzone. W stromej skarpie od strony miasta zbudowano też sklepiony tunel ze schodami łączącymi szczyt wzgórza z mostem na kanale Raduni.

W latach 80tych XIX wieku koszary znacnie przebudowano. Fortyfikacje BG zostały zdemilitaryzowane w związku z utworzeniem po Traktacie Wersalskim Wlnego Miasta Gdańska. W okresie międzywojennym urządzono tu tereny rekreacyjne i sportowe dla mieszkańców Gdańska. Pod koniec lat 30tych XX wieku na BG zbudowano schronisko młodzieżowe z imieniem Paula Beneke - kapitana słynnego okrętu z XV w. "Piotr z Gdańska" w nazwie (Paul-Beneke-Jugendherberge). Schronisko miało ok. 1200miejsc noclegowych i było reklamowane jako największe na świecie. W okresie II WŚ tunel ze schodami przebudowano na schron przeciwlotniczy.

oprac. dr Robert Hirsz

Mapka orientacyjna Bastion Zbawiciela Bastion Pośredni Bastion Ostroróg Reduta koszarowa GWSH w Reducie Most Forteczny Poterna Mostu Fortecznego Poterna do Reduty Bastion Vigilance Prochownia Schronisko impresje

Mapka orientacyjna terenu (dzieło koronowe Biskupiej Górki)

[ Pobierz plik PDF ( 1.33 MB ) ]

Nandi ostrzega:
Samotne poruszanie się po odludnych terenach - nawet w ciągu dnia może skończyć się pilnym kontaktem z lekarzem lub farmaceutą! Pamiętaj: Twój partner to dodatkowa para oczu i rąk, w razie potrzeby wezwie pomoc lub będzie świadkiem.

Gdańsk 09/17.08.2013

Fortyfikacje ziemne - zbudowane w pierwszej połowie XVII wieku, później przebudowywane: Bastiony Zbawiciela, Pośredni i Ostroróg, Lunety Cafarellego i Delzous. Choć mocno porośnięte drzewami i przez to mało widoczne, zachowały się do dzisiaj. Łatwo dostępne obiekty (Bastion Zbawiciela a w głębi Bastion Pośredni) są od strony ul.Zaroślak. Po opuszczeniu przez MO (Milicję Obywatelską), pozostały bez opiekuna, są zaniedbane i ulegają dewastacji (chociaż jest już podobno plan rewitalizacji tych terenów [zobacz]) . Bastion Ostroróg podobnie jak i dawne schronisko młodzieżowe z wieżą - na terenie jednostki Policji, są niedostępne dla zwiedzających.

Zespół Reduty Biskupiej Górki został wpisany do rejestru zabytków pod nr. 267/14.06.1968

źródło: http://marcinforty.no-ip.info

Biskupia Górka w rejestrze zabytków:

Zespół Reduty Biskupiej Górki /zespół zabudowań i umocnień : koszary, budynek oficerski, wartownia zachodnia, wartownia wschodnia, mur obronny z trzema bramami , korytarz podziemny, wylot korytarza podziemnego/ ul. Biskupia 24a,b wpisane do rejestru zabytków pod nr 476

Umocnienia Biskupiej Górki wraz z elementami strukturalnymi umocnień Biskupiej Górki ( Bastion Zbawiciela, Bastion Pośredni,Bastion Ostroróg, Bastion Vigillance (?),Luneta Caferellego, Luneta Delzous, Ravelin Ostroróg Pośredni) - Biskupia Górka między ulicami Zakątna , Na Stoku, Stoczniowców,Słowińców, Pohulanka wpisane do rejestru zabytków pod nr. 475

Bastion Zbawiciela na Biskupiej Górce

Cztery obiekty: Bastion Zbawiciela, Bastion Pośredni, Bastion Ostroróg i podziemna klatka schodowa, malowniczo położone w otoczeniu zabytkowej zieleni, stanowiące bogactwo architektoniczne, historyczne i przyrodnicze. Biskupia Górka w XVI w., decyzją władz Gdańska, została włączona w system miejskich fortyfikacji. Wymienione obiekty powstały w latach 1626-1630. W roku 1634 został wzmocniony palisadą szaniec stanowiący tzw. dzieło koronowe, czyli zespół trzech ziemnych bastionów: Zbawiciela (niem. Bastion Salvator – nazwa od pobliskiego kościoła na Zaroślaku), Pośredni (Bastion Mittel) i Ostroróg (Bastion Scharfenort). Od północnego wschodu dzieło koronowe zostało dodatkowo osłonięte małym Bastionem Vigilance. W 1639 r., w ramach prac przy umacnianiu bastionów Starego Przedmieścia, niderlandzki budowniczy Adam Wybe opracował specjalną kolejkę linową, napędzaną czterokonnym kieratem. Kolejka linowa Adama Wybe była największą konstrukcją tego typu do XIX w., a zarazem pierwszą kolejką linową o wielu podporach.

http://www.pomorskie.eu/

Galeria [ zdjecia/ruiny/biskupia_gorka/bastion_zbawiciela ]